بیماری های قلبی-عروقی در سراسر جهان به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر شناخته می شوند. بر اساس گزارشات سازمان بهداشت جهانی، حدود ۴۰ درصد از مرگ و میرهای جهانی و بیش از ۳۰۰ میلیون مورد ناتوانی را می توان به عوارض این بیماری نسبت داد. در کشور ما نیز بیماری های قلبی-عروقی از جمله سکته قلبی، در صدر فهرست عوامل ابتلا و مرگ و میر قرار دارد.
بر اساس مطالعات انجام شده در ۳۱ استان کشور، بیماری های ایسکمیک قلبی که شامل سکته های قلبی نیز می شوند، حدود ۲۱ درصد از مرگ و میر در جامعه را به خود اختصاص داده اند.
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی به قلب (معمولا به دلیل لخته شدن خون) مسدود می شود. این مسدود شدن باعث کاهش یا قطع جریان خون به بخشی از قلب می شود و ممکن است به مرگ آن بخش از قلب منجر شود.
حدود ۲۵ تا ۴۵ درصد از سکته های قلبی با تغییراتی در نوار قلب مانند افزایش قطعه ST همراه هستند که به وسیله نوار قلب قابل تشخیص هستند. در صورت تشخیص به موقع می توان به درمان به موقع بیمار و نجات جان وی کمک کرد.
مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های معاونت درمان وزارت بهداشت برای افزایش سرعت رسیدگی به بیماران مبتلا به سکته قلبی، سیستم های اعلان و فراخوان مانند کد ۲۴۷ را راه اندازی کرده است.
با این کد، تیم های اورژانس به طور شبانه روزی به اورژانس هایی که با موارد سکته قلبی مواجه هستند کمک می کنند. این سیستم موجب می شود تا در کمتر از ۲ ساعت درمان های لازم برای نجات جان بیمار و پیشگیری از آسیب بیشتر به قلب ارائه شود.
اکثر بیمارستان ها در مراکز استان ها با این کد آشنایی دارند و طبق استانداردهای جهانی و دستورالعمل های مربوطه به بیماران مبتلا به سکته قلبی خدمات ارائه می دهند.
علائم هشدار دهنده سکته قلبی
درد قفسه سینه، درد در پشت، دست ها، گردن و یا فک، تنگی نفس، تهوع یا استفراغ، تپش قلب سریع یا نامنظم، خستگی، اضطراب، سوء هاضمه و یا سوزش معده از جمله علائم هشدار دهنده بروز سکته قلبی هستند.
در برخی از بانوان، علائم سکته قلبی ممکن است با علائم مردان تفاوت داشته باشد. علائم ممکن است شامل سوزش معده، تپش قلب نامنظم و یا از دست دادن اشتها باشد.
نادیده گرفتن علائم بیماری های قلبی-عروقی ممکن است به به تاخیر افتادن درمان و در نتیجه آسیب بیشتر به بافت قلب منجر شود. اگر احساس سکته قلبی می کنید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید. خودتان به صورت عادی به پزشک یا بیمارستان مراجعه نکنید، چرا که پرسنل اورژانس می توانند، درمان های اولیه را روی شما انجام دهند. تاخیر در درمان ممکن است به آسیب بیشتر به قلب و یا حتی مرگ منجر شود.
پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی
یکی از مهمترین راه های پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی، ترک سیگار و هرگونه محصولات توتون و تنباکو است. سیگار فشار خون شما را افزایش می دهد و خطر ابتلا به سکته قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد.
ورزش روزانه 30 دقیقه
ورزش منظم در طول هفته می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی را کاهش دهد. ورزش به تقویت قلب و بهبود گردش خون کمک می کند. فعالیت بدنی می تواند به شما کمک کند تا وزن خود را کنترل و خطر ابتلا به شرایط دیگری که ممکن است روی قلب شما تاثیرگذار باشد، مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت، را کاهش دهد.
رژیم غذایی سالم
داشتن یک رژیم غذایی سالم از جمله مواردی است که به طور مستقیم می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد. یک رژیم غذایی سالم به معنی محدود کردن چربی اشباع شده، مواد غذایی با سدیم بالا و قند است.
یک رژیم غذایی سالم شامل مواردی مانند مصرف میوه تازه، سبزیجات و غلات سبوس دار به مقدار مناسب است. علاوه بر این، باید از مصرف نمک و قند زیاد در رژیم غذایی اجتناب و چربی های خوراکی ( پرهیز از مصرف چربی اشباع شده و چربی ترانس ) را محدود کرد و ماهی را در وعده های غذایی خود در هفته قرار دهید.
کنترل فشار خون
فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی برای بیماری های قلبی از جمله سکته قلبی است.
سطح کلسترول و تری گلیسیرید خود را نیز زیر نظر داشته باشید. سطوح بالای کلسترول و تری گلیسیرید می تواند شریان های شما را مسدود و خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و حمله قلبی را افزایش دهد.
مصرف الکل می تواند فشار خون شما را افزایش دهد. الکل همچنین کالری اضافی را وارد بدن می کند که ممکن است باعث افزایش وزن شود.
تاثیر خواب کافی
خواب کافی می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا، چاقی و دیابت را کاهش دهد. این سه مورد می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.
مصرف داروها نقش اساسی در درمان بیماری های قلبی دارند. اگر شما مبتلا به بیماری های قلبی هستید و پزشک برای شما دارو تجویز کرده است، برای پیشگیری حتما طبق دستورالعمل پزشک دارو های خود را مصرف کنید و از قطع کردن خودسرانه آنها بپرهیزید.
