## خطرات اشعه فرابنفش برای پوست و راههای مقابله با آن
با گرم شدن هوا و افزایش تابش خورشید، نگرانیها در مورد خطرات اشعه فرابنفش (UV) برای سلامتی، به ویژه پوست، بیشتر میشود. این مقاله به بررسی اشعه فرابنفش، اثرات مخرب آن بر پوست انسان، ارتباط آن با سرطان پوست، و راههای پیشگیری از این آسیبها، به ویژه استفاده از کرمهای ضدآفتاب، میپردازد.
### اشعه فرابنفش چیست؟
اشعه فرابنفش (Ultraviolet Radiation) که به اختصار UV نامیده میشود، نوعی تابش الکترومغناطیسی است که عمدتاً از خورشید و برخی منابع مصنوعی مانند دستگاههای سولاریوم ساطع میشود. سه نوع اشعه فرابنفش وجود دارد: UVC، UVA و UVB. اشعه UVC به طور کامل توسط لایه اوزون جذب شده و به سطح زمین نمیرسد. اما دو نوع UVA و UVB هم از طریق نور خورشید و هم از طریق منابع مصنوعی به ما میرسند.
از نظر علمی، اشعه فرابنفش نوعی تابش الکترومغناطیس با طول موج ۱۰۰ تا ۴۰۰ نانومتر است ( UVA بین ۳۱۵ تا ۴۰۰ نانومتر، UVB بین ۲۸۰ تا ۳۱۵ نانومتر، و UVC بین ۱۰۰ تا ۲۸۰ نانومتر).
### منابع اصلی تولید اشعه فرابنفش
* **خورشید:** اصلیترین منبع طبیعی تولید اشعه فرابنفش است. حدود ۱۰ درصد از کل تابش الکترومغناطیسی خورشید را اشعه UV تشکیل میدهد.
* **منابع مصنوعی:**
* **تختهای برنزه کننده (سولاریوم):** این دستگاهها برای برنزه کردن پوست از اشعه فرابنفش استفاده میکنند.
* **لامپهای بخار جیوه:** در استادیومها، سالنهای ورزشی و برخی صنایع کاربرد دارند.
* **برخی لامپهای هالوژن، فلورسنت و رشتهای:**
* **برخی از انواع لیزر:**
### اثرات مخرب اشعه فرابنفش بر انسان
قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش میتواند عوارض کوتاه مدت و بلند مدتی بر سلامت انسان داشته باشد:
**اثرات کوتاه مدت:**
* **آفتاب سوختگی:** قرمزی، التهاب و دردناک شدن پوست
* **تیره شدن رنگ پوست:**
**اثرات بلند مدت:**
* **پیری زودرس پوست:** کاهش انعطاف پذیری پوست، چین و چروک
* **سرطان پوست:** آسیب به DNA سلولهای پوست و افزایش احتمال ابتلا به سرطان
* **لکهای پوستی:**
* **آسیب به چشم:** مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا
### ارتباط اشعه فرابنفش و سرطان پوست
تابش بیش از حد اشعه فرابنفش به DNA سلولهای پوست آسیب رسانده و باعث ایجاد تغییرات ژنتیکی میشود. این تغییرات خطر رشد بیرویه سلولها و در نهایت تشکیل تومورهای سرطانی را افزایش میدهند. سرطان پوست از شایعترین سرطانها است و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه UV یکی از عوامل اصلی آن به شمار میرود.
### چگونه از پوست خود در برابر اشعه فرابنفش محافظت کنیم؟
بهترین راه مقابله با آسیبهای اشعه UV ، کاهش تماس با آن است. اما از آنجایی که اجتناب کامل از نور خورشید در زندگی روزمره امکان پذیر نیست، استفاده از روشهای محافظتی ضروری است. سادهترین، ارزانترین و مؤثرترین روش، استفاده از کرم ضد آفتاب است.
#### تاثیر کرم ضد آفتاب بر اشعه فرابنفش
کرمهای ضدآفتاب با جذب یا انعکاس اشعه فرابنفش مانع از نفوذ آن به پوست و ایجاد آسیب میشوند.
#### مزایای کرم ضد آفتاب
* **پیشگیری از آفتاب سوختگی:** محافظت در برابر اشعه UVB
* **جلوگیری از پیری زودرس پوست:** محافظت از پوست در برابر اشعه UVA
* **کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست:** محافظت در برابر هر دو نوع اشعه UVA و UVB
* **پیشگیری از ایجاد لکهای پوستی:**
#### توصیههایی برای استفاده از کرم ضد آفتاب
* از کرمهای ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید.
* هر دو ساعت یکبار و پس از شنا یا تعریق مجدداً از کرم استفاده کنید.
* کرم را به تمام قسمتهای پوست که در معرض نور خورشید قرار دارند، بمالید.
* از برندهای معتبر و با کیفیت استفاده کنید.