معاون سابق بانک مرکزی تأکید می‌کند: وضعیت بازار ارز در نیمه دوم سال به رشد نقدینگی و تورم بستگی دارد. اگر این عوامل کنترل نشوند، نرخ ارز افزایش خواهد یافت.
عملکرد بازار ارز در نیمه اول سال جاری منفی بود. بررسی نمودار قیمت دلار در ۱۸۶ روز اول سال نشان می‌دهد که سود خریداران ارز منفی بوده و قیمت دلار در این بازه زمانی یک‌هزار و ۷۱۶ تومان کاهش یافته است. این نشان می‌دهد که دلار ریزش ۲.۸ درصدی را تجربه کرده و اکنون در میانه کانال ۵۹ هزار تومان قرار دارد.
با توجه به ورود به نیمه دوم سال، این سوال مطرح می‌شود که بازار ارز به کدام مسیر خواهد رفت؟ سید کمال سیدعلی، معاون سابق ارزی بانک مرکزی، در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره وضعیت بازار ارز در نیمه دوم سال ۱۴۰۳ می‌گوید: اینکه فکر کنیم قیمت ارز ثابت مانده یا نسبت به سایر بازارها ناموفق‌تر بوده، از یک نظر که نگاه دولت و بانک مرکزی این است که این یک موفقیت است، قابل توجه است. اما از نظر دیگر باید ببینیم نگاه اقتصاددانان و فعالان اقتصادی به این موضوع چگونه است.
وی می‌افزاید: تقویت ارز و تقویت یا تضعیف ریال به زمان‌های مختلف و توجه به سایر متغیرهای اقتصادی مانند صادرات، اشتغال و بهره‌وری بستگی دارد. باید بررسی کنیم که اهداف دولت چیست و در رابطه با متغیرهای اقتصادی چه سیاست‌هایی را دنبال می‌کند.
معاون سابق ارزی بانک مرکزی تصریح می‌کند: اگر در دوره ای نرخ ارز ثابت بوده و به صورت خزنده حرکت نکرده، به طور معمول شاهد پرش در قیمت‌ها خواهیم بود. البته همه این موارد به میزان فروش نفت و درآمدهای ارزی و توانایی مدیریت اقتصاد کشور برای ایجاد رضایت کامل در بین فعالان اقتصادی و تسهیل مسیر واردات و صادرات بستگی دارد.
سیدعلی در ادامه تاکید می‌کند: نکته مهم این است که ما اغلب از نگاه نرخ ارز به تورم می‌نگریم، در حالی که نرخ ارز، عاملی برای افزایش نرخ تورم است. بنابراین، اگر در شش ماه دوم سال نقدینگی زیادی داشته باشیم و کنترل نقدینگی صورت نگیرد، نرخ ارز ثابت نخواهد ماند.
وی بیان می‌کند: نکته دیگر این است که ارزهای ترجیحی مانند نیمایی و ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به واردکنندگان اختصاص می‌یابد. در اینجا هم یک اشکال عمده وجود دارد و آن اینکه به تورم دوباره از زاویه نرخ ارز نگاه می‌کنیم تا از طریق نرخ ارز، افزایش تورم نداشته باشیم. تیم اقتصادی دولت باید بررسی کند که در بلندمدت و یکی دو سال آینده این روند صحیح است یا اینکه منتظر پرش نرخ ارز در آینده نباشیم.
نرخ واقعی و بهینه ارز چگونه مشخص می‌شود
معاون سابق ارزی بانک مرکزی متذکر می‌شود: برای رسیدن به نقطه ای که نرخ ارز را کنترل کنیم، باید نرخ‌های ارز و حداقل نرخ‌های ترجیحی را به نرخ بازار آزاد نزدیک کنیم و در آن نقطه می‌توان گفت نرخ واقعی و به عبارتی، نرخ بهینه ارز مشخص می‌شود. هیچ اشکالی ندارد که نرخ ارز ثابت مانده باشد. عملکرد بانک مرکزی هم در این دوره، حداقل اگر بخواهیم از نگاه نرخ ارز به بانک مرکزی نگاه کنیم، مناسب بوده است.
سیدعلی می‌گوید: از طرف دیگر، نکته مهم و اساسی، کسری بودجه و افزایش نقدینگی است که اگر در این زمینه عملکرد خوبی داشته باشیم، نرخ ارز نیز کنترل خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: مجموعه تصمیماتی که برای نرخ ارز، نرخ بهره و سایر نرخ‌ها اتخاذ می‌شود، باید هماهنگ و به نحوی باشد که همه فعالان اقتصادی و مجموعه متغیرهای کلان اقتصاد ایران و بازارهای موازی مانند مسکن، بورس و … حرکت متناسب داشته باشند.
معاون سابق بانک مرکزی تأکید می‌کند: وضعیت بازار ارز در نیمه دوم سال به رشد نقدینگی و تورم بستگی دارد. اگر این عوامل کنترل نشوند، نرخ ارز افزایش خواهد یافت.
سیدعلی می‌گوید: هنوز دو ماه از آغاز فعالیت دولت جدید می‌گذرد و بعد از انتشار آمارهای اقتصادی جدید، می‌توانیم میزان رشد نقدینگی و میزان کنترل تورم را بررسی کنیم. اگر بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه توانسته باشند مسیری را طی کنند که کسری بودجه نداشته باشیم و آمارها هم این را نشان دهد، می‌توان درباره نرخ ارز اظهارنظر کرد.
معاون سابق بانک مرکزی در پاسخ به این سوال خبرآنلاین که با توجه به نزدیک شدن انتخابات آمریکا، فکر می‌کنید نتیجه انتخابات آمریکا چقدر روی بازار ارز ما اثر دارد؟ می‌گوید: برداشت همه این است که اگر ترامپ پیروز شود، وضعیت ما بدتر خواهد شد، اما نباید اتکای ما به این قضیه باشد.
وی می‌افزاید: اگر دموکرات‌ها پیروز شوند یا حتی خود ترامپ پیروز شود، به دلیل افزایش قیمت نفت که آمریکا نمی‌خواهد آن را افزایش دهد، سیاست‌هایی که می‌خواهند در مورد ایران اعمال کنند، خیلی بدتر از شرایط فعلی نخواهد بود.
معاون سابق بانک مرکزی عنوان می‌کند: اما اگر بخواهیم واقع بینانه‌تر نگاه کنیم، اگر کاملیا هریس پیروز شود، به نظر می‌رسد که با توجه به علامت‌هایی که دولت چهاردهم مبنی بر کاهش تنش‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و … می‌دهد، امکان نزدیک شدن ما و کاهش تنش‌های سیاسی و به تبع آن، کاهش مشکلات و چالش‌های اقتصادی وجود دارد.
