## پیش‌بینی کم‌بارشی در پاییز و زمستان
رئیس مرکز اقلیم و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا سازمان هواشناسی پیش‌بینی کرد: پاییز و نیمه اول زمستان امسال گرم‌تر و خشک‌تر از حد نرمال خواهد بود.
بر اساس نظر کارشناسان و خروجی مدل‌های جهانی، انتظار وقوع پدیده “لانینا” در حوزه اقیانوس آرام وجود دارد. این پدیده می‌تواند منجر به بارندگی‌های کمتر از نرمال در مناطق خاورمیانه، شرق آفریقا، جنوب آمریکای شمالی و بخش‌هایی از آسیای مرکزی و چین شود.
اغلب مدل‌های پیش‌بینی فصلی، کم‌بارشی از ابتدای پاییز تا نیمه زمستان را در منطقه خاورمیانه پیش‌بینی می‌کنند. پهنه‌های آبی مثل خلیج فارس، اقیانوس هند و دریای مدیترانه گرم‌تر از شرایط معمول هستند. این شرایط جوی احتمال تجربه پاییزی با هوای گرم‌تر و خشک‌تر از شرایط نرمال در نیمه اول زمستان را افزایش می‌دهد.
شبیه‌سازی‌های عددی نشان می‌دهند که احتمال وقوع “لانینای ضعیف” بیشتر از فاز خنثی یا فاز گرم (ال‌نینو) وجود دارد. انتظار می‌رود که از پاییز تا زمستان با توسعه “لانینای ضعیف” مواجه شویم.
“ال‌نینو” و “لانینا” دو فاز “ان‌سو” یا نوسان جنوبگان هستند که در منطقه استوایی اقیانوس آرام رخ می‌دهد. تغییرات دما در اقیانوس آرام می‌تواند مناطق زیادی از جهان را تحت تاثیر قرار دهد و موجب ترسالی یا خشکسالی و تغییر دمای قابل توجه نسبت به شرایط نرمال شود. در خاورمیانه، وقوع هر یک از این دو حالت، تغییرات قابل ملاحظه‌ای را در الگوهای جوی ایجاد می‌کند.
وقوع “لانینا” به معنی دمای کمتر از نرمال آب در حوزه غرب تا مناطق مرکزی است و تغییرات دما بین منفی نیم درجه سلسیوس تا بیش از ۲.۵ درجه مثبت را بین لانینای ضعیف تا بسیار قوی شامل می‌شود. در این شرایط بارندگی کمتر و دما بالاتر از مقدار نرمال خواهد بود. در حالی که حاکمیت فاز گرم آب اقیانوس آرام (ال‌نینو) خاورمیانه را با بارش نرمال و بیشتر از نرمال مواجه می‌کند و دمای آن را تا حدودی خنک‌تر از شرایط نرمال می‌کند.
سال گذشته “ال‌نینو” حاکم بود و میزان بارندگی در اغلب مناطق کشور خوب بود. اما در سال جاری آب مناطق غربی اقیانوس آرام در حال سرد شدن است و به سمت فاز سرد (لانینا) می‌رود. بنابراین انتظار داریم بارندگی در منطقه خاورمیانه کمتر از حد نرمال باشد. با این حال، چون حرکت تدریجی و تغییرات به سوی حاکم شدن “لانینای ضعیف” بیشترین احتمال ممکن را در بین سایر حالت‌ها دارد، انتظار تغییرات دمایی زیاد در سطح آب اقیانوس آرام بسیار بعید است. در نتیجه، اثرات معمول “ال‌نینو” یا “لانینا” را تجربه نخواهیم کرد.
شاخص‌های دورپیوند مجاور یا نزدیک به منطقه خاورمیانه، یعنی حوزه اقیانوس هند یا حوزه اطلس، تاثیر بیشتری پیدا می‌کنند. با این حال، با توجه به عدم قطعیت موجود و پیش‌بینی‌پذیری نسبتا ضعیف این پدیده‌ها، تاثیر سایر پدیده‌ها و اثرات توپوگرافی محلی در تعیین شرایط جوی پاییز فعلی اهمیت بیشتری خواهند داشت.
با احتمال قوی، پاییز و نیمه اول زمستان کم بارش خواهد بود. اما برای مدیریت بهینه منابع طبیعی و بخش آب و کشاورزی، پیش‌بینی‌های هفتگی و ماهانه تا فصلی که همواره به‌روز رسانی می‌شوند، باید مورد توجه قرار گیرند. تصمیم گیری متناسب با آنها و شرایط میدانی ضروری است.
