در هفته‌های اخیر قیمت دلار نوساناتی محدودی را تجربه کرده و از مرز کریدور ششم بالاتر نرفته است. به گفته کارشناسان، این اتفاق نتیجه برداشت از صندوق ذخیره ارزی و اجرای سیاست ارزپاشی بوده است. با این حال، به دلیل خالی بودن خزانه دولت و بانک مرکزی، قدرت دولت در سیاست ارزپاشی به طور قابل توجهی کاهش یافته است. فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی، پیش‌بینی کرده است که قیمت دلار تا پایان سال به نیمه کریدور هشتم خواهد رسید. اما آیا مداخلات مدیریتی و ارزی دولت قادر خواهد بود این روند را متوقف کند؟
بر اساس گزارش تامین یاران ، کارشناسان اقتصادی معتقدند که برداشت از صندوق ذخیره ارزی و اجرای سیاست ارزپاشی باعث حفظ قیمت دلار در سطح کنونی شده است. با این حال، نرخ حواله دلار از ابتدای سال تاکنون 13 درصد افزایش یافته و قیمت دلار در بازار آزاد نیز شاهد افزایش قابل توجهی نبوده است. این امر باعث شده است که نرخ ارز دولتی به نرخ بازار آزاد نزدیک‌تر شود و امید به نزدیک شدن سیاست ارزی به نظام تک‌نرخی افزایش پیدا کند. در این شرایط، سیاست دولت چهاردهم در رابطه با کنترل نرخ ارز چه خواهد بود؟ آیا رشد قیمت دلار متوقف شده است؟
دلار در ثبات نسبی قرار دارد
فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی و سرمایه‌ای، در مصاحبه با تجارت‌نیوز گفت: “در طول حداقل چهار تا پنج ماه گذشته شاهد ثبات نسبی در نرخ ارز بوده‌ایم. دلار در محدوده نیمه کریدور پنجم تا کریدور ششم نوسان می‌کند و سایر ارزها نیز در یک محدوده خاص نوسان دارند.”
وی ادامه داد: ” نکته قابل توجه این است که نرخ نیمای 28 هزار و 500 تومانی که آقای فرزین به آن اشاره کرده بود، در حال حاضر در محدوده 45 هزار تومان تا 50 هزار تومان قرار دارد. اما در بازار آزاد نرخ ارز به طور قابل توجهی تغییر نکرده است. دلار تا نیمه کریدور پنجم کاهش یافته و مجدداً به کریدور ششم رسیده است و در حال حاضر در این محدوده باقی مانده است. “
دولت توان کنترل قیمت دلار از طریق سیاست ارزپاشی را از دست داده است
آقابزرگی در ادامه اظهار داشت: “همانطور که می‌دانیم، متغیرهایی که نرخ ارز را تعیین می‌کنند، مبتنی بر عرضه و تقاضای بازار و متغیرهای کلان اقتصادی هستند؛ مانند نرخ تورم، نرخ رشد اقتصادی، حجم نقدینگی، نرخ رشد حجم نقدینگی، درآمد سرانه و سایر مؤلفه‌های اقتصادی که از مهمترین آن‌ها می‌توان به مواردی که ذکر شد، اشاره کرد. “
وی در مورد دخالت دولت در بازار ارز گفت: ” در گذشته، مهمترین عامل تعیین کننده نرخ ارز، میزان قدرت و توانایی دولت در عرضه ارز در بازار یا همان ارزپاشی بود. دولت با استفاده از این روش، دلار را در محدوده دلخواه خود نگه می‌داشت که خارج از اصول و ادبیات اقتصادی بود. “
این کارشناس اقتصادی افزود: “با توجه به خالی بودن خزانه بانک مرکزی و دولت، این نهاد دیگر توانایی مداخله در بازار به شکل ارزپاشی را ندارد. البته خالی بودن به معنای کاهش محسوس نسبت به گذشته است. تقریباً بعد از ارز 4200 تومانی، این روش به فراموشی سپرده شده و خوشبختانه کنار گذاشته شده است. “
قدرت ریال حتی نسبت به خود ریال کاهش یافته است، چه رسد به دلار!
آقابزرگی در مورد حجم نقدینگی و قدرت پول ملی بر اساس اصول آکادمیک بیان کرد: ” در حال حاضر، با توجه به حجم نقدینگی و رشد حجم نقدینگی در مقایسه با رشد اقتصادی کشور، دقیقاً بر اساس اصول ادبیات آکادمیک، قدرت پول ملی ما نسبت به قدرت پول سایر کشورها مانند دلار، کاهش یافته است. “
وی اضافه کرد: “نرخ تورم در ایران منهای نرخ تورم در آمریکا و همچنین مقایسه رشد حجم نقدینگی، نرخ تورم، میزان حجم نقدینگی موجود و اضافه کردن بعضی از متغیرهای دیگر و همچنین میزان بدهی‌های دولت از جمله بدهی‌های خارجی و داخلی، به وضوح نشان می‌دهد که قدرت خرید ریال در داخل و ارزش پول ملی متأثر از تورم است. “
آقابزرگی در ادامه درباره کاهش قدرت ریال توضیح داد: ” حتی ریال نسبت به خود ریال از ابتدای سال تا انتهای سال، یک کاهش قدرت دارد؛ نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که این تورم را کنار بگذاریم و ابتدای سال و انتهای سال دلار یک نرخ باشد. “
نرخ رشد دلار معادل 90 درصد از نرخ تورم است
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: ” بنابراین، به نظر من حداقل نرخ رشد دلار، کسر قابل توجهی از متوسط نرخ تورم سالیانه است؛ اگر متوسط نرخ تورم را 40 درصد در نظر بگیریم، حداقل 35 درصد، یعنی معادل حدود 90 درصد از متوسط نرخ تورم، نرخ رشد دلار خواهد بود. “
قیمت دلار تا پایان سال به کریدور هشتم می‌رسد!
او در ادامه بیان کرد: ” لذا بر اساس محاسبات و برآوردهایی که از تورم، رشد اقتصادی و رشد حجم نقدینگی که متأسفانه در حال حاضر 8300 همت است، تا پایان سال قرار گرفتن دلار در محدوده کریدور هشتم، نرخ طبیعی بازار آزاد است. مگر اینکه از طریق مکانیزم‌ها و یا روش‌های دیگری از جمله ارزپاشی یا کنترل‌های مدیریتی و امنیتی، دخالت‌هایی صورت گیرد. “
آقابزرگی نرخ دلار تا در پایان سال پیش‌بینی و اظهار کرد: ” بر اساس همین فاکتورها و شاخص‌هایی که اکنون درباره آن صحبت کردیم، مانند نرخ تورم، حجم نقدینگی، مقایسه تورم کشور و تورم آمریکا، این برآورد نشان می‌دهد که ما باید تا پایان سال انتظار نرخ دلار را حداقل در محدوده کریدور هشتم تا نیمه کریدور هشتم داشته باشیم. “
