## شیر گران شد، مصرف کم شد: چالشهای صادرات لبنیات در ایران
صادرات شیر ایران به کشورهای همسایه، نشانهای از تقاضای کم داخلی و کاهش قدرت خرید مردم است. بر اساس استانداردهای جهانی، سرانه مصرف لبنیات باید حدود ۱۶۵ کیلوگرم باشد، اما در ایران این مقدار به کمتر از ۷۰ کیلوگرم رسیده است. این در حالیست که در کشورهای توسعهیافته، سرانه مصرف شیر بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ لیتر است.
سخنگوی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی ایران، صادرات لبنیات را به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و از روی اجبار میداند. او معتقد است که اگر توان خرید داخل بهبود پیدا کند، حتی محصولات با قیمتهای بهتری صادر میشوند.
اخیراً افزایش ۲۰ درصدی قیمت شیر، موجی از انتقادات را به همراه داشته است. نهادها و تشکلهای مختلف، نرخهایی را برای شیر خام اعلام کردهاند، اما قیمت نهایی باید در شورای قیمتگذاری تعیین شود.
رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی، فرآوردههای لبنی را یکی از مهمترین کالاهای صادراتی بخش کشاورزی میداند. ایران در سال گذشته، بزرگترین صادرکننده محصولات لبنی در آسیا بوده است.
با این حال، برخی صادرات شیر به کشورهای همسایه را یک استراتژی اقتصادی میدانند که منجر به ارزآوری برای کشور میشود. اما این استراتژی تنها در صورتی موفقیتآمیز است که صادرات به دلیل کاهش قدرت خرید مردم در داخل نباشد.
در حال حاضر، شیر و برخی از مواد غذایی از سبد خانوار حذف شدهاند و این کاهش مصرف پیامدی ندارد جز به خطر انداختن سلامت جامعه.
سرانه مصرف شیر در ایران به کمتر از ۷۰ لیتر در سال رسیده است، در حالی که این عدد در کشورهای توسعهیافته بهطور متوسط بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ لیتر است.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) نیز بر اهمیت مصرف لبنیات برای سلامت عمومی تأکید دارد و کاهش مصرف این محصول میتواند منجر به افزایش بیماریها و مشکلات مرتبط با کمبود کلسیم شود.