## اعتراضات کشاورزان به نرخ خرید تضمینی گندم: چالش‌های خودکفایی
گندم، به عنوان یکی از مهمترین محصولات کشاورزی ایران و منبع اصلی تأمین نان، همواره در کانون توجه سیاست‌گذاران بوده است. اما سیاست خرید تضمینی گندم، که برای حمایت از کشاورزان و دستیابی به خودکفایی در تولید این محصول اجرا می‌شود، سال‌هاست که با چالش‌های جدی مواجه است.
از یک سو، افزایش هزینه‌های تولید و نوسانات قیمت جهانی گندم، کشاورزان را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است. از سوی دیگر، سیاست‌های حمایتی دولت نیز با انتقادات و اعتراضات گسترده از سوی کشاورزان روبرو شده است. در این میان، سؤالات مهمی درباره ادامه روند کاشت گندم و توجیه اقتصادی آن مطرح می‌شود.
## خودکفایی، اولویت اصلی در تولید کالاهای اساسی
خودکفایی در تولید گندم، به عنوان یک اولویت اصلی در کشور، اهمیت ویژه‌ای دارد. به همین دلیل، هر ساله خرید تضمینی گندم نیز انجام می‌شود. با این حال، این سیاست نیز چالش‌های خاص خود را برای دولت و کشاورزان به همراه دارد.
اختلاف قیمت جهانی گندم با قیمت آن در داخل، انگیزه کشاورزان برای کاشت این محصول را کاهش داده است. در این زمینه، مهدی سروی، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: در مسئله کالاهای استراتژیک همچون گندم، نمی‌توان به پارامترهای اقتصادی توجه کرد. ایران به دنبال خودکفایی در تولید کالاهای اساسی است و حتی بسیاری از کشورها در تلاشند تا با پرداخت یارانه‌های صادراتی، بازار سایر کشورها را در دست بگیرند. بنابراین نمی‌توان گفت که اگر قیمت کالای تولید داخل از کالای خارجی گران‌تر است، باید آن را وارد کرد. خودکفایی در اولویت قرار دارد.
وی افزود: در زمینه کالاهای استراتژیک، باید به فکر خودکفایی بود و قطعا نباید به پارامترهای اقتصادی توجه چندانی داشت. مسئله جلوگیری از قاچاق نیز اهمیت دارد. در این راستا، می‌توان قیمت را تا حدی افزایش داد، ولی در برخی موارد، بهتر است که از سیاست‌های غیر قیمتی استفاده شود.
## چالش‌های خرید تضمینی گندم: تهدید امنیت غذایی
خرید تضمینی گندم، با هدف حمایت از گندم‌کاران انجام می‌شود، اما هر ساله، چالش‌هایی برای این قشر ایجاد می‌کند. از مهمترین این چالش‌ها می‌توان به تأخیر در تعیین قیمت خرید تضمینی گندم و پرداخت نشدن به موقع مطالبات گندم‌کاران اشاره کرد.
چندی پیش، علی‌قلی ایمانی، رئیس بنیاد ملی گندم‌کاران، درباره این چالش، در گفت‌وگو با **تجارت‌نیوز** بیان کرد: کشاورز برای کشت مجدد گندم، نیازمند تهیه کود، بذر و آماده‌سازی بستر است. در صورتی که مطالبات به موقع پرداخت نشود، قطعا انگیزه کشاورزان نیز برای کشت مجدد کاهش می‌یابد.
قیمت خرید تضمینی نیز باید به موقع اعلام شود، چراکه کشاورز برای کشت مجدد باید برنامه‌ریزی کند. تأخیر در اعلام قیمت، باعث می‌شود که کشاورزان نتوانند برنامه‌ریزی دقیقی برای کشت خود داشته باشند.
## راهکارهایی برای بهبود خرید تضمینی گندم: گامی به سمت آینده
یکی از راهکارهایی که می‌توان برای حل این مشکل مطرح کرد، کاهش دخالت دولت در قیمت‌گذاری است. چراکه در چنین مواردی، برای کنترل بازار، بهتر است بازار خود قیمت را تعیین کند. از دیگر راهکارها می‌توان به حمایت از کشاورزان اشاره کرد. چراکه دولت باید از کشاورزان با ارائه تسهیلات مختلف حمایت کند تا آنان بتوانند با هزینه‌های بالای تولید مقابله کنند. در نهایت، مهمترین راهکار، شفافیت و نظارت بر بازار است که دولت باید سیستمی ایجاد کند که با استفاده از آن بتوانند بر بازار و قیمت‌ها نظارت داشته باشند.
سیاست خرید تضمینی گندم، به عنوان یک ابزار مهم در جهت حمایت از گندم‌کاران و تأمین امنیت غذایی کشور، نیازمند اصلاحات اساسی است. با افزایش بهره‌وری، کاهش دخالت دولت در قیمت‌گذاری، ایجاد شفافیت و حمایت از کشاورزان، می‌توان به یک سیستم کارآمد دست یافت. البته باید به بحث خودکفایی نیز اهمیت داد و دولت باید برای این موضوع نیز تلاش کند.
