فناوری اطلاعات دیگر یک حوزه فنی صرف نیست؛ بلکه سنگ‌بنای توسعه پایدار در عصر دیجیتال محسوب می‌شود. این بخش نه‌تنها ارتباط تنگاتنگی با سایر صنایع دارد، بلکه به عنوان نیروی محرکه تحول اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور ایفای نقش می‌کند.
اهمیت روز ملی فناوری اطلاعات
۲۲ تیرماه به پیشنهاد سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به نام «روز ملی فناوری اطلاعات» نام‌گذاری شده است. این روز با زادروز محمد بن موسی خوارزمی، دانشمند ایرانی و بنیان‌گذار علم رایانه، هم‌زمان شده تا تأکیدی بر اهمیت ملی این حوزه باشد.
نقش کلیدی فناوری اطلاعات در ساختار توسعه کشور
با رشد روزافزون فناوری‌های نوین، اطلاعات به عنوان حلقه اتصال صنایع مختلف شناخته می‌شود. فناوری اطلاعات مانند نخ تسبیحی میان دیگر حوزه‌ها عمل کرده و هم‌افزایی میان بخش‌های گوناگون را فراهم می‌آورد. این ویژگی، آن را به ابزاری راهبردی برای پر کردن خلأهای تاریخی و عقب‌ماندگی‌های ساختاری بدل کرده است.
برخی کارشناسان بر این باورند که فناوری اطلاعات، صنعتی جهانی و فراملی است که به کشورهای در حال توسعه فرصت می‌دهد تا شکاف با کشورهای پیشرفته را در فضای دیجیتال کاهش دهند. استفاده درست از این فرصت می‌تواند مسیر توسعه ملی را هموار سازد.
ضرورت همگرایی دولت و بخش خصوصی
در حال حاضر، ظرفیت‌های گسترده بخش خصوصی به تنهایی قادر به پاسخگویی به نیازهای صنعت فاوا نیست. به همین دلیل نقش دولت در حمایت، سیاست‌گذاری و همراهی با فعالان بخش خصوصی و زیست‌بوم دیجیتال بسیار حائز اهمیت است. ایجاد درک مشترک میان نهادهای حاکمیتی و فعالان این صنعت، زمینه‌ساز رشد مبتنی بر دانش و تحقق چشم‌انداز توسعه فناورانه کشور خواهد بود.
دستاوردها و تأکید بر تلاش جمعی
سال گذشته، علی حکیم‌جوادی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، تأکید کرد پیشرفت‌های فناوری اطلاعات حاصل همدلی و تلاش جمعی متخصصان و پژوهشگران این حوزه است. موفقیت‌های امروز، نتیجه پشتکار و تعهد بی‌وقفه نیروهایی است که آینده کشور را در بستر دیجیتال ترسیم کرده‌اند.
چالش‌های ساختاری فاوا در ایران
در کنار موفقیت‌ها، صنعت فناوری اطلاعات با چالش‌هایی نیز مواجه است. مهم‌ترین آن، فقدان شناسایی ظرفیت‌های بخش خصوصی توسط دولت و کمبود نیروی انسانی متخصص به دلیل سرعت بالای تحولات فناوری است. این حوزه نیازمند تربیت نیروی انسانی چابک و به‌روز است که بتواند خود را با تغییرات مداوم همگام کند.
نقش فناوری اطلاعات در زیست شهری و حکمرانی هوشمند
فناوری اطلاعات زیرساختی بنیادین برای خدمات شهری، آموزش، سلامت، کسب‌وکار و ارتباطات است. همچنین در حکمرانی هوشمند، نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. به همین دلیل، ترسیم آینده این حوزه نیازمند تفکر ملی، سیاست‌گذاری دقیق و تعامل مستمر میان همه ذی‌نفعان است.