رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سخنانی گفت: تا سال ۱۴۳۰، حدود ۳۲ درصد جمعیت کشور سالمند خواهد شد و رفاه، خوداشتغالی، درآمد مکفی و اطمینان از امنیت اقتصادی از نیازهای جمعیت سالمندی است.
به گزارش تامین یاران، علیرضا زالی در افتتاحیه مرکز خدمات جامع سلامت دوستدار سالمند لواسان، با اشاره به پویا و داینامیک بودن نظام مراقبت بهداشتی کشور که مبتنی بر مراقبت اولیه بهداشتی است، اظهار کرد: در این نظام بهداشتی به دلیل انعطاف‌پذیری بالا امکان اجرای برنامه‌های ادغام یافته وجود دارد.
وی یکی از مهم‌ترین مسائل مبتلابه کشور را مراقبت از جمعیت سالمندی دانست و گفت: پیش‌بینی اولیه در ایران نشان می‌دهد جمعیت به طور اجتناب‌ناپذیری به سمت سالمند شدن در حال حرکت است؛ به طوری که تا سال ۱۴۳۰، حدود ۳۲ درصد جمعیت کشور سالمند خواهد شد.
به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، طبق تعریف اگر این رقم بین ۱۴ تا ۲۱ درصد باشد، کشور سالمند و اگر بالاتر از ۲۱ درصد باشد کشور، فوقِ سالمند تلقی می‌شود.
وی با بیان این که تدابیر مدیریتی برای مرتفع کردن نیازهای سالمندی فقط به بهداشت و درمان خلاصه نمی‌شود، گفت: شادابی، رفاه، خوداشتغالی، درآمد مکفی و اطمینان از امنیت اقتصادی از نیازهای جمعیت سالمندی است.
زالی با تاکید بر ضرورت تعریف نظام جامع چندلایه تامین اجتماعی برای سالمندان افزود: این نظام باید مترقی باشد تا تمام ابعاد آسیب‌پذیری جامعه را پوشش دهد البته این تمهیدات در کشور به عنوان یک پروتکل ملی در حال تدوین است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان تفاوت‌های ساختاری که در بدنه خانواده ایرانی طی چند سال اخیر رخ داده است، گفت: در خانواده گسترده، سالمندان سلامت روان بالاتری دارند، اما تغییر الگوی جمعیتی ایران و تمایل آن به شهرنشینی، از گستردگی خانواده‌ها کاسته و همین تغییر موضوع سالمندی را جدی‌تر می‌کند.
زالی بیان کرد: از طرفی با توجه به شرایط کنونی جامعه، پدر و مادر در اکثر خانواده‌ها مشغول به شغلی هستند که این موضوع فرصت رسیدگی و تامین نیازهای عاطفی سالمندان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه به دلیل توسعه فناوری و تغییر در الگوی زندگی و شهرنشینی، شکاف بین نسلی در حال توسعه است، گفت: در گذشته مکانیسم‌های عاطفی در فضای بین نسلی فراهم می‌شد، اما در حال حاضر در خانواده‌ها ناهمگنی نسلی دیده می‌شود.
زالی زنانه شدن جمعیت سالمندی کشور را مسئله مهم دیگر خواند و گفت: زنان از نظر فیزیولوژیک آسیب‌پذیرترند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه اینکه تا سال ۱۴۱۰، آمار تجرد قطعی به یک میلیون نفر می‌رسد، بر ضرورت برنامه‌ریزی و فراهم کردن تمهدیات مناسب برای حل این چالش تاکید کرد.
وی اجرای این برنامه به همت معاونت بهداشتی دانشگاه و شبکه بهداشت و درمان شمیرانات را یک تفکر و الگو اعلام کرد و ادامه داد: مراکز ارائه خدمات باید در راستای مراقبت و حمایت از سالمند با نگاهی کرامت امیز و با فضای دوستدار سالمند، فعالیت کنند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: با توجه به چک لیست‌های موجود در سطح ملی، بر اساس برنامه ادغام یافته سالمندی، امکان ایجاد مرکز دوستدار سالمند در ۱۲ مرکز از ۱۱۲ مرکز جامع سلامت تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی وجود دارد. شاخص‌ها شامل کف پوش، فضای فیزیکی، آموزش‌ها، نظام غربالگری و طراحی کرامت‌آمیز ارایه خدمات می‌شود و اگر مرکزی ۷۰ درصد این شاخص‌ها را محقق کند، بستر مناسبی برای مرکز دوستدارسالمند محسوب می‌شود.
زالی سرانه جمعیت سالمندی در لواسان را بالاترین سرانه جمعیت سالمندی در پایتخت اعلام کرد و افزود: سالمندان در کشور ۹ تا ۱۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند، در حالی‌که این رقم در لواسان ۱۵ درصد است و این رقم نشان می‌دهد انتخاب این مرکز برای اجرای طرح بسیار مناسب بوده است.
وی افزود: استان تهران نیز از استان‌های سالمند تلقی می‌شود، البته سرانه سالمندی در استان گیلان بالاترین نرخ و سیستان و بلوچستان پایین‌ترین نرخ را در سراسر کشور دارد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بیان کرد: در مراکز دوستدار سالمند بیش از هر چیزی نیاز به آموزش پیشگیرانه است تا از بسیاری از مخاطرات جلوگیری شود، این نیاز در مرکز لواسان مرتفع شده است.
وی با بیان اینکه نکته دوم طبقه‌بندی هوشمندانه عوامل خطر است؛ گفت: به دلیل بستری که سامانه “سیب” فراهم کرده، این طبقه بندی دقیق‌تر شده است. باید از رسانه‌های کشور برای تشویق مردم به ثبت اطلاعات در سامانه سیب بهره بگیریم تا گام اول ورود مردم به عرصه دریافت خدمات نظام‌مند برداشته شود.
زالی تصریح کرد: نکته قوت دیگر این مرکز این است که در حوزه سالمندی برخی اقدامات، کم تلقی نمی‌شود؛ به عنوان مثال ممکن است فقط هم صحبت شدن با یک سالمند، بسیاری از مسائل ذهنی و روانی او را برطرف کند، این نگاه جامع در مرکز لواسان وجود دارد.
وی گفت: بسیاری از بیماری‌های دوران سالمندی اضمحلالی هستند؛ مثل آلزایمر و پارکینسون بسیاری از کشور ایزولاسیون کامل سالمندان را یکی از عوامل افزایش آسیب‌پذیری آنان می‌دانند. خوشبختانه فرهنگ ایرانی، سپردن سالمند به خانه سالمندان را برنمی‌تابد و از این نظر باید این فرهنگ حفظ بماند.
زالی در پایان ضمن تشکر از تلاش‌های معاونت بهداشت دانشگاه، شبکه بهداشت و درمان شمیرانات، خیرین و مردم عنوان کرد: در مراکز دوستدار سالمند بیش از هر مرکز دیگر به مدل مترقی خانه‌های مشارکت مردمی نیاز است، امیدوارم این مدل به الگویی موفق در سطح کشور تبدیل شود.
