“`html
بانک مرکزی با راه اندازی سامانه جدید معاملات ارزی، تحولی در بازار سرمایه ایجاد کرده است. این سامانه که با عنوان “بازار ارز توافقی” شناخته میشود، فرصتهای جدیدی را برای شرکتهای صادراتی و سهامداران به ارمغان آورده است. به دنبال این اقدام، انتظار میرود تقاضا برای سهام شرکتهای صادرات محور افزایش یابد و بورس شاهد رشد قابل توجهی باشد.
بر اساس این طرح، صادرکنندگان موظفند ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران به فروش برسانند. این امر منجر به افزایش درآمد ارزی شرکتها و تأمین ارز مورد نیاز واردکنندگان میشود و به طور کلی به رونق اقتصادی کمک خواهد کرد. برخی کارشناسان معتقدند این رویکرد، در روزهای اولیه اجرایی شدن، تاثیر مثبتی بر معاملات بورس داشته و باعث افزایش تقاضا برای خرید سهام شده است.
با وجود اینکه حجم معاملات در هفته جاری رشد چشمگیری نداشته، اما بهبود شاخصها سیگنالی مثبت برای فعالان بازار محسوب میشود. این اتفاق در شرایطی رخ داده که چالشهای سیاسی همچنان وجود دارد. بنابراین، واکنش مثبت بورس به این طرح، نشان از بهبود عملکرد شرکتها با رشد نسبی نرخ دلار نیما، نرخ دلار توافقی و آزاد دارد. این وضعیت میتواند فرصتهای رشد درآمد و سود را برای شرکتهای بزرگ و کوچک فراهم کند.
انتظار میرود شرکتهایی در حوزههای کانیهای غیرفلزی، کاشی، سیمان صادراتی، دوده، فلزات کوچک (با توجه به ریسک انرژی)، صنایع تبدیلی صادراتی و بسیاری از سهامهای کوچک دیگر، در پاییز و زمستان امسال شاهد رشد درآمد و سودآوری باشند. این بخشها از بازار، پتانسیل رشد بیشتری دارند.
آقای احمد فاطمی، عضو کمیسیون تلفیق مجلس، با اشاره به اینکه نرخ ارز ترجیحی برای تأمین کالاهای اساسی در نظر گرفته شده، تأکید کرد که نرخ ارز شناور توافقی، ابزاری برای تأمین ارز واردات سایر کالاها است. به گفته وی، این امر مشکل بسیاری از شرکتهایی که در حال حاضر برای دریافت ارز تقاضا دارند را برطرف میکند. او همچنین انتقال ارز نیمایی و جایگزینی آن با ارز توافقی را برای سال آینده، گامی مهم در مسیر توسعه صادرات دانست و گفت که این موضوع باعث افزایش تلاش شرکتهای تولیدکننده برای حضور در بازارهای صادراتی خواهد شد.
در بازار سرمایه، تعیین نرخ توافقی ارز یک سیگنال مهم است. در این بازار، نرخ نیمای جاری تقریباً ثابت باقی میماند، اما نرخ توافقی، مبنای معاملات و واردات و صادرات قرار میگیرد. این تغییر، احتمالا واکنشهای متفاوتی در بازار ایجاد خواهد کرد. مهم است بدانیم که چه شرکتهایی اجازه فروش ارز در این بازار را دارند.
به گفته حسن کاظمزاده، تحلیلگر بازارهای مالی، بانک مرکزی در حال راهاندازی بازار ارز توافقی است. قبلاً هم بازار غیررسمی توافقی وجود داشت. اما در بازار جدید، نحوه کشف قیمت شفافتر است. اگر نرخ نیما کنار رود و نرخ به ۱۵ درصد نرخ آزاد برسد، بورس پتانسیل رشد کوتاه مدت قوی دارد.
بر اساس سیاستهای بانک مرکزی، شرکتهای بزرگ پتروشیمی و فولادی نباید ارز خود را در این بازار عرضه کنند. اما شرکتهای صنعتی کوچک و تولیدکنندگان گروه کشاورزی، لاستیک، خودرو و … میتوانند ارز حاصل از صادرات خود را به صورت توافقی عرضه کنند. بنابراین، سرمایه گذاران به دنبال خرید سهام صادراتی بدون الزامات سامانه نیمایی هستند.
دلار نیما در حال نزدیک شدن به دلار توافقی است. شرکتهای فولادی، پتروشیمیایی و پالایشی بیشترین سود را از این تغییر میبرند. این امر باعث افزایش حاشیه سود شرکتهای بورسی میشود. افرادی که به دنبال سود نقدی هستند، به دنبال شرکتهایی میروند که در مجمع عمومی سود بیشتری توزیع میکنند.
زنجیره محصولات پلیمر و شیمیایی نیز از این تغییر سود میبرند. اما شرکتهای فولادی به دلیل ریسک انرژی، ممکن است صادرات کمتری داشته باشند. ریسک نرخگذاری پالایشی و محدودیت تقاضای جهانی نیز میتواند معادن را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، سرمایه گذاران باید نمادها را به صورت جداگانه ارزیابی کنند.
“`