“`html
صنعت فرش ایران، که زمانی از ستون‌های صادرات غیرنفتی کشور بود، با چالش‌های جدی روبروست. کاهش چشمگیر صادرات فرش دستباف ایرانی به مرز نابودی این صنعت کهن و ارزشمند نزدیک شده است. به گفته‌ی مرتضی حاجی آقامیری، رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران، تحریم‌های بین‌المللی و به‌تبع آن، سیاست‌های داخلی نادرست، عامل اصلی این رکود و انزوای فرش ایران در بازارهای جهانی هستند.
یکی از این سیاست‌های زیانبار، سیستم پیمان‌سپاری ارزی است که از سال ۱۳۹۶ به بعد، شدیدتر اعمال شد. این سیستم، با ایجاد موانع در انتقال ارز صادراتی، به شدت به صادرکنندگان آسیب رساند. نتایج این سیاست، کاهش شدید صادرات از ۴۲۶ میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ به رقم ناچیز ۳۹.۷ میلیون دلار در سال ۱۴۰۲ بوده است. این در حالی است که فرش در سال ۱۳۷۳، ۴۴ درصد از کل صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می‌داد.
آقای حاجی آقامیری به مشکلات دیگری نیز اشاره کردند؛ از جمله عدم امکان بازگشت فرش‌های انباشته شده در بازارهای خارجی به ایران به دلیل تبصره ۱۲۱ آیین‌نامه اجرایی امور گمرکی و نبود بیمه اجتماعی برای قالیبافان که منجر به از دست رفتن میلیون‌ها شغل در این صنعت شده است.
ایشان با اشاره به تحریم‌های مستقیم آمریکا علیه فرش ایران در سه دوره‌ی مختلف پس از انقلاب، گفتند که حتی با وجود تحریم‌ها، تا قبل از سال ۱۳۹۷، شبکه‌ای برای انتقال مالی و صادرات فرش وجود داشت. اما سیاست‌های بانک مرکزی این شبکه را از بین برد. همچنین بی‌اطلاعی برخی مسئولان دولتی از وضعیت واقعی صنعت فرش، موجب تشدید مشکلات شده است. بخش خصوصی آمادگی دارد تا اطلاعات دقیقی از چالش‌ها را در اختیار مقامات قرار دهد.
هندوستان هم اکنون جایگزین ایران در بازار جهانی فرش شده است و ۴۴ درصد بازار جهانی فرش (آمریکا) را در اختیار گرفته است. حتی با رفع تحریم‌ها، بازپس‌گیری جایگاه از دست رفته نیازمند زمان، هزینه و تلاش بسیار زیادی خواهد بود. رقابت با کشورهایی مانند ترکیه و افغانستان نیز چالش دیگری برای صنعت فرش ایران محسوب می‌شود. قاچاق فرش افغانستان به ایران نیز یکی از مشکلات این صنعت است.
در کل، وضعیت صنعت فرش ایران بحرانی است و نیازمند توجه جدی مسئولان و اتخاذ راهکارهای اساسی برای نجات این صنعت ارزشمند می‌باشد.
“`
