“`html
روند عرضه اولیه سهام در بازار سرمایه ایران، موضوعی است که همواره مورد توجه فعالان این حوزه قرار دارد. معاون پذیرش و ناشران بورس تهران، اخیراً درخصوص روش‌های مختلف عرضه اولیه و احتمال تغییر در رویه کنونی توضیحاتی ارائه داده است.
بر اساس اظهارات وی، دستورالعمل پذیره‌نویسی اوراق بهادار در بورس تهران و فرابورس، چارچوب اصلی تعیین روش‌های عرضه اولیه را تشکیل می‌دهد. این دستورالعمل، روش‌های متنوعی از جمله روش قیمت ثابت، روش حراج، روش گشایش، روش ثبت سفارش و روش‌های ترکیبی را مجاز می‌داند.
یکی از روش‌های ترکیبی که مورد بحث قرار گرفته، شامل اختصاص بخشی از سهام به سرمایه‌گذاران واجد شرایط (مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری) و بخش دیگر به عموم مردم است. در این روش، تعیین قیمت نهایی براساس ارزیابی‌های تخصصی صندوق‌ها صورت می‌گیرد. این صندوق‌ها با بررسی گزارش‌های ارزش‌گذاری، صورت‌های مالی و سایر اطلاعات شرکت، سفارش‌های خود را ارائه می‌دهند و قیمت کشف می‌شود. سپس، عموم مردم می‌توانند با توجه به قیمت تعیین‌شده، اقدام به خرید سهام کنند.
این مقام مسئول تاکید کرد که در این روش ترکیبی، سهام به طور کامل به نهادهای تخصصی اختصاص نمی‌یابد و بخشی از آن برای عموم مردم در نظر گرفته می‌شود. البته لازم به ذکر است که این روش تاکنون در بورس تهران به طور کامل اجرا نشده و بیشتر در فرابورس مورد استفاده قرار گرفته است.
در حال حاضر، روش غالب عرضه اولیه در بورس تهران، مدل ثبت سفارش است. با این حال، امکان تغییر در این رویه، بسته به نوع شرکت و تصمیم بورس یا فرابورس وجود دارد. دستورالعمل‌ها انعطاف لازم را برای انتخاب روش مناسب برای هر شرکت ارائه می‌دهند.
همچنین، نوع دیگری از عرضه اولیه وجود دارد که در آن، افزایش سرمایه از طریق سلب حق تقدم انجام می‌شود. در این روش، پول حاصل از فروش سهام مستقیماً به شرکت وارد شده و در فعالیت‌های آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. بورس تهران چندین شرکت را با این روش پذیرش کرده است.
گفتنی است، پس از وقفه‌ای چند ماهه، عرضه اولیه جدیدی در بازار دوم فرابورس انجام خواهد شد.
“`
