افزایش ۱۰ درصدی قیمت ارز و تشدید انتظارات تورمی، منجر به رشد ۶.۲ درصدی سپرده‌های کوتاه‌مدت در آذر ماه شد. این روند در بازار اوراق نیز مشاهده گردید.

بازده اوراق قرضه دولتی با کاهش ۱.۱ درصدی به ۳۰.۷ درصد رسید. بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت نیز ۰.۷ درصد کاهش یافت و به ۳۰.۵ درصد کاهش پیدا کرد.

خروج ۹.۳ همت از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نشان از تأثیر این کاهش نرخ دارد. با رونق بازار سرمایه، صندوق‌ها سهم سهام خود را افزایش داده و شاهد کاهش تقریبی ۳ درصدی سپرده‌ها در مقایسه با مهرماه بودیم.

بانک مرکزی همچنان بر سیاست انقباضی خود پافشاری می‌کند و با پاسخگویی به ۷۸ درصد درخواست‌ها در عملیات ریپو، نرخ بهره بین‌بانکی به ۲۳.۹۳ درصد افزایش یافت و به سقف مجاز نزدیک شد.

به طور خلاصه، در آذر ماه با افزایش مجدد نگرانی‌های تورمی و افزایش قیمت دلار، شاهد رشد سپرده‌های کوتاه‌مدت و خروج سرمایه از سپرده‌های بلندمدت و صندوق‌های درآمد ثابت بودیم.

با ادامه سیاست سخت‌گیرانه بانک مرکزی و افزایش نرخ بهره بین‌بانکی، بعید است این روند ادامه یابد. اما نکته مهم، تزریق نقدینگی به بانک‌ها از طریق عملیات ریپو است. به نظر می‌رسد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در حال افزایش است و به ۹۰۰ همت رسیده است. بانک مرکزی از این طریق، ذخایر بانکی را تامین می‌کند.

اخبار مربوط به بسته ۲۵۰ همتی برای افزایش تسهیلات بانکی فراتر از حد مجاز رشد ترازنامه، نشان از تغییر رویکرد به سمت انبساط بیشتر دارد. بنابراین، سیاست فعلی بانک مرکزی را می‌توان در افزایش نقدینگی در کنار کنترل نرخ بهره بین‌بانکی با افزایش ذخایر بانکی و کاهش پاسخگویی به درخواست‌ها، خلاصه کرد.

لازم به ذکر است با سررسید شدن اوراق دولتی، حجم اوراق بانکی برای حضور در ریپو کاهش یافته و این امر احتمالا در کاهش حضور بانک‌ها مؤثر بوده است. در آذر ماه شاهد سررسید ۳۱ فقره اوراق اخزا بودیم و انتظار می‌رود در ماه‌های آینده شاهد انتشار اوراق بیشتری باشیم.

رشد سپرده‌های کوتاه‌مدت در بانک‌های کوچک قابل توجه تر بود. به عنوان مثال، بانک خاورمیانه رشد ۱۵.۴ درصدی را تجربه کرد، در حالی که بانک ملت تنها ۶.۴ درصد رشد داشت. در سپرده‌های بلندمدت نیز، شاهد افت دو درصدی در بانک خاورمیانه و رشد ۴.۴ درصدی در بانک پاسارگاد بودیم.

لازم به توضیح است که در این گزارش، سپرده‌های کوتاه‌مدت شامل سپرده‌های قرض‌الحسنه و سپرده‌های کوتاه‌مدت می‌باشد.