برای افزایش تاثیرگذاری نهاد داوری، آشنایی مردم با آن و فرهنگ سازی در این زمینه بسیار مهم است. تا کنون بیش از دو هزار داور حرفه ای در کشور مجوز فعالیت خود را دریافت کرده اند.
مراسم سوگند ۶۰۰ تن از داوران حرفه ای و میانجیگران شورای حل اختلاف به تازگی با حضور حجت الاسلام هادی صادقی رئیس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه، علی القاصی رئیس کل دادگستری، غلامرضا مهدوی معاون رئیس کل دادگستری و رئیس شورای حل اختلاف استان تهران، علی صالحی دادستان تهران و برخی از مسئولان قضایی، داوران و میانجیگران استان تهران برگزار شد.
صادقی رئیس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه در این مراسم با تاکید بر سابقه طولانی داوری در اسلام، به داوران توصیه کرد که در ابتدا تلاش خود را برای ایجاد مصالحه به کار گیرند و از صدور حکم خودداری کنند.
وی با ذکر تفاوت داوری و قضاوت، به آزادی عمل بیشتر داوران اشاره کرد و برای بهبود اعتبار و ترویج داوری، ضرورت ایجاد شرایط مناسب را مطرح کرد. دستورالعملی از سوی رئیس قوه قضائیه ابلاغ شده که شرایطی را برای داوران پیش بینی می کند. داوری حرفه ای با داوری معمولی تفاوت دارد و این موضوع با هدف افزایش اعتبار نهاد داوری انجام می شود.
قوانین موجود در زمینه داوری
صادقی با بیان اینکه بیش از ۱۱۸ سال است که قوانینی در مورد داوری وجود دارد، به اختصاص یک فصل از آیین دادرسی مدنی به این موضوع اشاره کرد. وی با اشاره به دهها ماده قانونی موجود در این زمینه، از عدم اجرای صحیح قوانین انتقاد کرد و به بی توجهی اساتید حقوق دانشکدههای حقوق به فصل هفتم از آیین دادرسی که مربوط به داوری است اشاره کرد. به گفته وی، عدم آسیب شناسی و آسیب زدایی از این حوزه و نبود نهادی برای تقویت این عرصه و معرفی آن به جامعه و مردم، دلیل این بی توجهی است.
وی با اشاره به سپرده شدن وظیفه ساماندهی حوزه داوری به قوه قضائیه بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، به ابلاغ دستورالعمل رئیس قوه قضائیه برای ساماندهی این حوزه اشاره کرد و هدف از این دستورالعمل را ساماندهی امر داوری عنوان کرد.
رئیس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه، از پیشرفت ساماندهی داوری در سال های اخیر با دقت و برنامه ریزی خبر داد و به دریافت مجوز فعالیت از سوی بیش از دو هزار داور حرفه ای در کشور اشاره کرد. وی افزایش سرعت این روند را در آینده نزدیک پیش بینی کرد.
آزمونهای جذب داوران
صادقی با اشاره به برگزاری بیش از ده مرحله آزمون برای جذب داوران در طول سال، از برنامه ریزی برای برگزاری مرتب این آزمونها در هر ماه و تداوم این فرایند خبر داد. وی با اشاره به تغییر روش از آزمون کتبی به توجه به دانش، سابقه و آموزشهای دریافت شده از سوی افراد، به رضایت بخش بودن سرعت کار در استانها اشاره کرد و نیاز به افزایش سرعت این کار را مطرح کرد.
وی با اشاره به محول شدن فرایند جذب، مصاحبه و آموزشها در هر استان به خود آن استان، نیاز به استفاده از ظرفیت کانون داوران در استانهای دارای این کانون را عنوان کرد. صادقی اثربخشی این نهاد را مستنجم از فرهنگ سازی دانست و بر نیاز به آشنایی مردم با این نهاد برای مراجعه به داوران حرفه ای تاکید کرد. وی از برنامه ریزی برای انجام فرهنگ سازی در این زمینه خبر داد.
وی با اشاره به ضرورت تشریح مزایای داوری برای مردم و لمس این مزایا از سوی مردم، بر نیاز به بهره برداری از ظرفیت رسانهها و انتشار تیزرهای و برنامههای تبلیغاتی برای آشنایی مردم با این نهاد تاکید کرد.
رئیس مرکز حل اختلاف قوه قضائیه با اشاره به وظیفه دادگستریها در فرهنگ سازی در این زمینه، به نیاز به ارجاع پرونده ها به داوران حرفه ای در مواردی که لازم است اشاره کرد. وی با اشاره به ماده ۴۶۷ آیین دادرسی مدنی و ضرورت لحاظ کردن شرایط موجود در این ماده، به نیاز به انتخاب داوران از میان دو برابر ظرفیت کسانی که حائز شرایط داوری هستند اشاره کرد.
صادقی با اشاره به عدم وجود شرایط داوری تا به امروز و وجود شرایط سلبی داوری در آیین دادرسی مدنی، به وجود شرایط ایجابی داوری از این پس اشاره کرد و بر ضرورت توجه قضات به ارجاع پروندهها فقط به داوران حرفه ای تاکید کرد.
رئیس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه با اشاره به موضوع میانجیگری و پیش بینی چند ماده برای آن در قانون آیین دادرسی کیفری و تصویب این مواد از سوی هیئت دولت، به نو بودن این موضوع و نیاز به معرفی آن به مردم اشاره کرد. وی بر ضرورت انجام اقدامات لازم برای معرفی میانجیگری به مردم تاکید کرد.
وی با اشاره به راهاندازی کانون میانجیگران، به امید سرعت تشکیل این کانون با تلاش کارکنان شوراهای حل اختلاف اشاره کرد.
رئیس مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه با اشاره به وابستگی میانجیگران به دادسراها و مراجعه به آنها در پروندههای کیفری، به ارجاع پرونده از دادسرا یا کلانتریها به این میانجیگران اشاره کرد.
وی با اشاره به ضرورت برگزاری جلسات مشترک دادستانها با بازپرسها، دادیاران و میانجیگران برای آشنایی با نحوه کار و تسریع در ارجاع پرونده به میانجیگران اشاره کرد.
در پایان این مراسم، داوران حرفهای و میانجیگران شورای حل اختلاف استان تهران با انجام مراسم تحلیف و قرائت سوگندنامه، پروانههای فعالیت خود را دریافت و کار خود را به طور رسمی آغاز کردند.