“`html
فصل برداشت زعفران، هر ساله چالشهای تازهای را برای کشاورزان این محصول ارزشمند رقم میزند. گزارشهای رسمی از میزان صادرات و اقدامات مسئولان حکایت دارد، اما صدای کشاورزان، زحمتکشان اصلی این عرصه، کمتر شنیده میشود. آنها که با دشواری تمام محصول خود را برداشت میکنند، در بازارِ تحت سلطهی دلالان، قدرت چندانی ندارند؛ دلالانی که ثروتشان بر هر قانون و مقررهای غلبه دارد.
در شهرستانهای زاوه و تربت حیدریه، که کانون اصلی تولید زعفران است، بخش وسیعی از مردم درگیر برداشت این محصول راهبردی هستند. اما مشکل اساسی، تناسب نداشتن هزینهها و درآمدهاست. افزایش بیسابقهی هزینههای تولید، از قیمت آب تا دستمزد کارگران و نهادههای کشاورزی، در حالیست که قیمت زعفران بهشدت کاهش یافته است. قیمت خرید زعفران از کشاورز، نسبت به پنج سال پیش به نصف رسیده و این در حالیست که هزینه های تولید چندین برابر شده است.
بیمهری نهادهای حمایتی به زعفرانکاران
یکی از کشاورزان، با اشاره به نبود حمایتهای لازم از سوی سازمانها و تشکلهای مرتبط، میگوید: زعفران نیاز آبی کمی دارد اما کمبود حمایتهای تشکیلاتی، کار را برای ما بسیار دشوار کرده است. حتی تعاونیها نیز کمکی به کشاورزان نمیکنند.
او در ادامه به افزایش سرسامآور هزینههای کارگری اشاره میکند: هزینهی کارگران بهشدت افزایش یافته است. سال گذشته دستمزد روزانهی هر کارگر با وعدههای غذایی حدود 120 تومان بود، امسال به 200 تومان رسیده است.
تناقض تلخ: هزینههای بالا، قیمت پایین
کشاورز دیگری نیز از این تناقض گلایه میکند: قیمت کارگران نجومی شده و قیمت زعفران بسیار پایین است. ما مجبوریم با تانکر به زمینهایمان آب برسانیم. این در حالیست که قیمت گل زعفران در روزهای ابتدایی برداشت بالا بود اما به تدریج کاهش یافت و اکنون با قیمت بسیار پایین تر به فروش میرسد.
او با فریاد ناامیدی میگوید: این ضرر کی جبران میشود؟ چرا دولت خرید تضمینی انجام نمیدهد؟ این همه مشکلات داریم و این حرفها فقط نمک بر زخم ما میپاشد. ما مقصر نیستیم. دلالان عامل اصلی این وضعیت هستند.
ضرورت حمایت از کشاورزان و اصلاح قیمتگذاری
یک کارشناس حوزه زعفران با انتقاد از مداخلات سیاسی در قیمتگذاری، میگوید: قیمتگذاری زعفران باید به دست خود کشاورزان باشد و این یک اصلاح اساسی در این حوزه است. اعمال قانون عرضه و تقاضا بدون در نظر گرفتن حقوق تولیدکنندگان غیرمنصفانه است.
او به عملکرد ضعیف سازمانهای حمایتی در سال گذشته نیز اشاره میکند: قیمت اعلامشده برای خرید زعفران با قیمت نهایی پرداختشده تفاوت فاحش داشت. این گونه اقدامات اعتماد کشاورزان را به نهادهای حمایتی سلب میکند.
این کارشناس افزایش قیمت زعفران را نه به عنوان یک موفقیت مدیریتی، بلکه به عنوان یک مشکل مهم برای کشاورزان میداند و معتقد است افزایش قیمت دلار عامل اصلی افزایش قیمت ظاهری زعفران است و نه افزایش تولید.
نقش مافیای زعفران در کنترل قیمت
رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی، از وجود مافیایی نام میبرد که سالهاست با خرید زعفران به قیمت پایین از کشاورزان و فروش آن به قیمت جهانی، سودهای کلان به جیب میزند. او بیتوجهی این گروه به فرآوری، بستهبندی و برندسازی زعفران را موجب خسارت به کشاورزان و اقتصاد کشور میداند.
او بر ضرورت سرمایهگذاری در فرآوری و توسعهی بازارهای جهانی زعفران تاکید میکند و هدررفت منابع حاصل از فروش زعفران را بهشدت محکوم میکند.
توصیه به کشاورزان: عجله نکنید!
نمایندهی مردم تربتحیدریه و مه ولات در مجلس شورای اسلامی با اشاره به بهبود نسبی وضعیت قیمت زعفران در سالهای اخیر، از حمایت سازمان تعاون روستایی و جهاد کشاورزی در فصل برداشت خبر میدهد. او همچنین از تفاهم با صندوقهای سرمایهگذاری برای حمایت از تولیدکنندگان زعفران سخن میگوید و از کشاورزان میخواهد در فروش محصول خود عجله نکنند.
“`