یک متخصص مغز و اعصاب گفت: سلول های مغزی افراد مبتلا به آلزایمر به تدریج و به طور پیشرونده تخریب و از بین می روند.
آمیلوئید نوعی پروتئین است که با سلول های مرده و در حال مرگ مغز ترکیب می شود. این ترکیب به عنوان “پولک های آمیلوئید” شناخته می شود. این پولک ها نه تنها مانع از ارتباط بین سلول های عصبی سالم می شوند، بلکه سلول های اطراف خود را نیز تخریب می کنند. با گذشت زمان، این پروتئین ها توانایی رشد و تکثیر سلول ها را از بین می برند و باعث از بین رفتن سلول های مغزی می شوند.
این عوامل نه تنها داربست های سلول های عصبی را تخریب می کنند، بلکه مسیر تغذیه ای سلول های عصبی از بدن سلول عصبی به آکسون یا رشته بلند سلول عصبی را نیز از بین می برند. این تخریب نه تنها ارتباط اطلاعاتی بین سلول ها را مختل می کند، بلکه باعث گرسنگی و مرگ سلول ها نیز می شود.
پولک ها و گرهک ها تنها عوامل آسیب رسان در آلزایمر نیستند. آنها سلول های مغزی را تخریب می کنند و در نتیجه تولید انتقال دهنده های عصبی را متوقف می کنند. روند آسیب در بیماری آلزایمر از قسمت هیپوکامپ مغز شروع می شود. هیپوکامپ بخشی از مغز است که مسئول نگهداری اطلاعات مربوط به حافظه کوتاه مدت است و نقش مهمی در یادگیری دارد. بیماری آلزایمر معمولا از این قسمت شروع می شود و با درگیر کردن سایر قسمت های مغز، اختلالاتی در صحبت کردن، خواندن، محاسبه، تصمیم گیری و هماهنگی حرکات بدن ایجاد می کند. البته سیر بیماری همیشه یکسان نیست و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
25 درصد افراد مبتلا به آلزایمر به طور خانوادگی و با ظهور دیررس علائم مواجه می شوند، در حالی که 15 تا 75 درصد افراد به طور مستقل به این بیماری مبتلا می شوند. این بیماری 2 تا 5 درصد افراد مسن را تحت تاثیر قرار می دهد و گاهی اوقات در افراد جوان تر نیز مشاهده می شود. منطقه آسیب دیده مغز و استیل کولین در تشکیل خاطرات جدید نقش دارند و خاطرات و رویدادهای دورتر معمولا کمتر آسیب می بینند.
از دست دادن حافظه، مشکل در انجام امور زندگی و کارهای روزانه، مشکلات زبانی، سردرگمی زمانی و مکانی، کاهش قوه قضاوت، قرار دادن اشیاء در جای غلط و تغییر در رفتار و خلق و خو، طرز فکر و رفتار بیمار مبتلا به آلزایمر را تحت تاثیر قرار می دهد و تحت کنترل آنها نیست. به دلیل عدم کنترل بر روی بیماری خود، آنها قادر به تمایز بین خوب و بد، درست و غلط نیستند و ممکن است به راحتی نزدیک ترین فردی که به آنها کمک می کند را آزرده کنند و حتی پرخاشگری کنند.
علائم این بیماری با از دست دادن قدرت حفظ اطلاعات، به ویژه حافظه موقت در دوران پیری شروع می شود و به تدریج با از دست دادن قدرت تشخیص زمان، افسردگی، از دست دادن قدرت تکلم، گوشه گیری و در نهایت مرگ در اثر ناراحتی های تنفسی به پایان می رسد. مرگ معمولا 5 تا 10 سال پس از بروز علائم اتفاق می افتد. با این حال، این بیماری حدود 20 سال قبل از ظهور علائم، به دلیل مشکلات تنفسی، آغاز می شود.
درمان های دارویی فقط باعث کند شدن سیر بیماری می شوند. این بیماری درمان قطعی ندارد. برخی از داروها موفق شده اند تا 30 درصد سیر بیماری را کنترل کنند و باعث بهبود شناخت شوند. البته نباید درمان های غیر دارویی را فراموش کرد که شامل شناسایی و رفع علل پرخاشگری بیمار است. این درمان ها شامل ماساژ بیمار، معطر کردن محیط، موسیقی آرام و ورزش های سبک است.
توانایی یادگیری بسیار کم، از دست رفتن حافظه قدیمی، ناتوانی در تشخیص شکل جدیدی از اطلاعات قبلی، استفاده از روش های جبرانی برای کاهش حافظه کوتاه مدت، از دست دادن توانایی ارتباط با محیط یا کنترل عملکردهای بدنی و تلاش برای رفع نیازهای خود بدون توجه به ملاحظات اجتماعی، از جمله ویژگی های افراد مبتلا به آلزایمر است.
تاکنون هیچ راه تضمین شده ای برای پیشگیری از آلزایمر وجود ندارد. با این حال، بر اساس تحقیقات اخیر، افرادی که به طور مرتب مطالعه می کنند، بازی های فکری انجام می دهند، جدول حل می کنند و … کمتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین 30 دقیقه ورزش روزانه تاثیر قابل توجهی بر سلامت قلب، ماهیچه ها و مغز دارد. پیاده روی، باغبانی و تمیز کردن منزل نیز از مهمترین فاکتورهای متغیر برای از دست دادن حافظه هستند. مصرف مایعات به اندازه کافی و پرهیز از مصرف نوشیدنی های الکلی نیز از دیگر فاکتورهای مهم و موثر در ابتلا به آلزایمر هستند.