## بحران مسکن: 50 درصد درآمد خانوارهای تهرانی صرف اجاره می شود!
در دنیای امروز، مسکن یکی از دغدغه های اصلی هر خانواده است. به خصوص در کلان شهرهایی مانند تهران که با افزایش قیمت مسکن و اجاره بها مواجه هستیم، تامین مسکن به یک چالش بزرگ تبدیل شده است.
**آیا می دانستید که خانوارهای شهر تهران بیش از نیمی از درآمد خود را صرف هزینه مسکن می کنند؟** این آمار نگران کننده نشان دهنده وضعیت بغرنج بازار مسکن در پایتخت است.
با توجه به وابستگی اجاره بها به قیمت مسکن، برای کاهش هزینه مسکن در سبد خانوار، باید در سیاستهای عرضه زمین تجدید نظر اساسی صورت بگیرد.
**افزایش عرضه زمین منجر به رونق ساخت و ساز و در نهایت کاهش قیمت خرید و اجاره مسکن خواهد شد.**
مرکز آمار ایران گزارش داده است که سهم مسکن در سبد هزینه خانوارهای شهری کشور 38.1 درصد است. این رقم در تهران به 50.8 درصد می رسد، یعنی بیش از 50 درصد درآمد یک خانواده تهرانی صرف هزینه مسکن می شود!
**هزینه‌های مسکن در سبد خانوار شامل دو بخش اجاره‌بها و هزینه انرژی می شود.**
با افزایش هزینه‌های انرژی، نیاز به کاهش قیمت مسکن بیش از پیش احساس می شود. تنها راه حل این معضل، افزایش عرضه زمین است.
**هر چه تقاضا در بازار اجاره‌بها بیشتر شود، قیمت‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند.**
در نهایت، این کاهش قیمت‌ها به کاهش هزینه مسکن در سبد خانوار منجر خواهد شد و امکان افزایش هزینه در دیگر بخش‌های سبد خانوار فراهم می شود.
**اما نباید فراموش کرد که هزینه مسکن در سبد خانوار، فقط شامل اجاره‌بها نمی شود و مشتقاتی مانند انرژی نیز در آن لحاظ می شود.**
با توجه به این نکته، دو عامل اصلی در افزایش هزینه مسکن در سبد خانوار نقش دارند:
1. تورم در حوزه اجاره‌بها: در سال‌های گذشته، تورم اجاره‌بها به طور قابل توجهی افزایش یافته است، در حالی که دستمزدها با این تورم همخوانی نداشته اند.
2. افزایش هزینه‌های انرژی: افزایش قیمت آب و برق، هزینه مسکن در سبد خانوار را بالا برده است.
**نکته مهمی که اغلب نادیده گرفته می شود، فاصله زیاد هزینه اجاره‌بهای مسکن ثروتمندان با اقشار ضعیف جامعه است.**
براساس داده‌های مرکز آمار، در سال 1402، به طور میانگین خانوارهای شهری حدود 85 میلیون تومان در سال گذشته صرف هزینه اجاره‌بهای مسکن خود کرده‌اند.
* دهک اول به طور متوسط حدود 2.5 میلیون تومان برای هزینه اجاره‌بهای مسکن خود در سال 1402 صرف کرده‌اند.
* دهک‌های هزینه‌ای دوم حدود 36 میلیون تومان را صرف هزینه اجاره‌بهای مسکن خود کرده‌اند.
* دهک‌های هزینه‌ای سوم، به طور متوسط حدود 43 میلیون تومان برای اجاره‌بهای مسکن هزینه کرده‌اند.
* دهک‌های هزینه‌ای چهارم، پنجم، ششم، هفتم، هشتم، نهم و دهم به ترتیب هزینه متوسطی معادل 50 میلیون تومان، 60 میلیون تومان، 68 میلیون تومان، 76 میلیون تومان، 93 میلیون تومان ، 135 میلیون تومان و 260 میلیون تومان را برای هزینه‌های اجاره‌بهای مسکن در سال گذشته پرداخت کرده‌اند.
**اجاره‌نشینی یکی از موضوعات مهم اقتصادی و اجتماعی در ایران است.**
در سال‌های اخیر، تحت تأثیر عواملی همچون افزایش قیمت مسکن، تورم و تغییرات اقتصادی، اجاره‌نشینی به یک معضل بزرگ تبدیل شده است.
* حدود 14.1 درصد از خانوارهای دهک هزینه‌ای اول ، 19.7 درصد از خانوارهای دهک هزینه‌ای دوم و 20 درصد از خانوارهای دهک هزینه‌ای سوم اجاره‌نشین هستند.
* این در حالی است که تنها 11.7 درصد از دهک هزینه‌ای دهم اجاره‌نشین هستند.
**در واقع در دهک‌های بالا و اقشار مرفه میزان اجاره‌نشینی بسیار کاهشی بوده است.**
**کارشناسان معتقدند که دولت باید برنامه‌ریزی‌های خود را به صورتی پیش ببرد که اجاره و هزینه خرید مسکن کاهش یابد.**
برای رسیدن به این هدف، باید تقاضا با روش ها و سیاستهای مناسب در حوزه اجاره کاهش داد.
به بیان دیگر، باید شرایط خانه‌دار شدن مردم به گونه ای تسهیل شود تا بتوان هزینه اجاره‌بها را در هزینه‌های سبد خانوار کنترل کرد.
**با ایجاد شرایطی که مردم به راحتی بتوانند خانه‌دار شوند، می‌توان هزینه اجاره‌بها را در سبد هزینه خانوار تا حدودی کنترل کرد.**
**کنترل هزینه خانوار در بخش مسکن، امکان افزایش هزینه در دیگر بخش‌های سبد هزینه خانوار اعم از بهداشت و درمان، خوراک، تفریح و دیگر عوامل را فراهم می کند.**
