## لبنیات در چنگال گرانی: از قیمت‌گذاری دستوری تا بلاتکلیفی بازار
در ماه‌های اخیر، افزایش قیمت چشمگیر محصولات لبنی، چالش جدی برای مردم و سفره‌های ایرانی ایجاد کرده است. با وجود تلاش‌های دولت برای تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها، نوسانات قیمتی همچنان ادامه دارد و مصرف‌کنندگان در بلاتکلیفی به سر می‌برند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که در اواخر ماه گذشته، قیمت شیر ۲۰ درصد افزایش یافت و به دنبال آن، انتظار می‌رفت که قیمت محصولات لبنی نیز حدود ۱۴ درصد افزایش یابد. اما گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که در برخی فروشگاه‌ها، قیمت محصولات لبنی ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش داشته است. این موضوع اعتراض مردم و نگرانی‌های زیادی را در پی داشته است.
مسعود امراللهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالای اساسی وزارت جهاد کشاورزی، در این خصوص اعلام کرد که کارخانه‌ها موظف به رعایت قیمت مصوب برای چهار محصول لبنی شامل ماست ۲.۵ کیلوگرمی، پنیر یواف ۴۰۰ گرمی، شیر نایلونی ۹۰۰ گرمی کم‌چرب و شیر بطری یک لیتری کم‌چرب هستند. وی همچنین تأکید کرد که هرگونه افزایش قیمت بیش از نرخ توافقی، گران‌فروشی محسوب می‌شود و با متخلفان برخورد خواهد شد.
طبق اعلام ستاد تنظیم بازار، در شهریور ماه امسال قیمت هر کیلوگرم شیر خام ۱۸ هزار تومان تعیین شده و با توجه به توافقات صورت گرفته بین سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و بخش بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی، باید قیمت محصولات لبنی حدود ۲۰ درصد افزایش داشته باشد.
اما موضوعی که به شدت مورد توجه قرار گرفته، حذف قیمت‌گذاری دستوری چهار محصول تنظیم بازاری لبنی است. دبیر انجمن صنایع لبنی، اعلام کرد که دیگر چهار محصول تنظیم بازاری در بازار وجود ندارد و قیمت‌گذاری محصولات لبنی تابع رشد قیمت منطقی است. وی با اشاره به اینکه این سیاست، تفکیک برخی کالاها را در پی داشت که نتایج خوبی نداشت، اعلام کرد که امسال تمامی محصولات لبنی مشمول گروه چهار کالایی هستند و قیمت‌گذاری آنها تابع قیمت‌گذاری کالاهای تولید داخل خواهد بود.
سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، در واکنش به این اظهارات، هرگونه مصوبه و مجوزی در خصوص لغو قیمت‌گذاری چهار محصول لبنی و افزایش ۳۰ درصدی قیمت محصولات لبنی را تکذیب کرد و اعلام کرد که اخبار منتشر شده در این خصوص مورد تأیید نیست.
در همین راستا، مسعود امراللهی اعلام کرد که در هفته آینده، قیمت چهار قلم محصول تنظیم‌بازار لبنیات اعلام خواهد شد. وی همچنین به بررسی اقدامات کارخانه‌ها برای دور زدن قیمت‌گذاری چهار قلم محصول تنظیم‌بازاری اشاره کرد و اعلام کرد که با هرگونه گران‌فروشی لبنیات برخورد خواهد شد.
با وجود تکذیب دولت در خصوص حذف قیمت‌گذاری دستوری لبنیات، مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که این محصولات تنظیم بازاری در بازار وجود ندارند و صنایع لبنی به جای عرضه چهارمحصول لبنی با قیمت مصوب، این محصولات را با اسامی و قیمت‌های جدید عرضه می‌کنند.
لازم به ذکر است که مصرف سرانه لبنیات در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته و از ۱۳۰ کیلو در سال ۱۳۸۹ به ۵۰ کیلو در حال حاضر رسیده است. افزایش قیمت محصولات لبنی، به طور قطع این روند را تشدید خواهد کرد و این امر، دغدغه جدی برای تامین سلامت جامعه به شمار می‌رود.
